“Ik heb gewoon zware botten”. Misschien heb je deze uitspraak wel eens gehoord. Meestal zeggen mensen dit in een gesprek over hun gewicht en vaak wordt deze zin gebruikt als een soort excuus. Bijvoorbeeld wanneer iemand is aangekomen in plaats van afgevallen te zijn. Maar is dit waar of echt complete onzin? Kan je zwaardere botten hebben dan iemand anders? Of is het toch echt een fabel? Toen ik laatst bij de fysio kwam kreeg ik een idee, ik ga jullie laten zien dat dit een grote fabel is!
Feit of Fabel: heb ik zwarte botten?
Meet Harry, deze beste vent staat al een tijdje in de behandelkamer van mijn fysiotherapeut.
Dit nagemaakte skelet wordt gebruikt als hulpmiddel om de samenhang van bewegingen, houding en verkeerde houding uit te leggen. Laten we de vergelijking maken: Harry is op ware grote: 171 cm en ik ben 174 cm. Dit skelet zou dus van mij kunnen zijn! Ik ben alleen veel breder dan hij en dat viel me direct op toen ik het skelet zag: “is dit alles?!” Is dit de basis van mijn lijf? En hoe is het mogelijk dat deze dunne botjes alles kunnen dragen? Ik kon het niet laten en heb Harry ook op de weegschaal gezet, hij weegt maar 10,4 kg!
Skeletgewicht
Er zal in dit geval wel een beetje metaal zijn meegewogen, maar dit gewicht klopt aardig met wat de literatuur ook zegt. Het skeletgewicht van een vrouw is ongeveer tussen de 9.0 kg en 11.0 kg en dat van een man tussen de 12.0 kg en 15.0 kg [1]. Dit gewicht verschilt per persoon omdat het afhankelijk is van jouw bouw en postuur. Hoe langer je bent hoe meer botmassa je hebt. Dit verschil per persoon zal echter nooit meer zijn dan ongeveer 2 kg.
Afname botmassa met de leeftijd
Als we eenmaal volwassen zijn en uitgegroeid zijn zal het skeletgewicht ook weinig meer veranderen. Sterker nog, na het 50ste levensjaar neemt bij mannen de botmassa met 1% per jaar af. BIj vrouwen is dit wat anders. Na de menopauze neemt de botmassa gedurende 5 tot 10 jaar met 2% per jaar af. Dit kan leiden tot botontkalking (osteoporose).
Hoe botontkalking voorkomen
Om de afname van botmassa te remmen is gezonde voeding in combinatie met beweging gedurende je leven erg belangrijk. Eten volgens de Richtlijnen Goede Voeding met voldoende calcium en vitamine D samen met botbelastende beweging (zoals wandelen, traplopen, hardlopen, tennissen, dansen of touwtje springen) verkleinen de kans op botontkalking. Een dagelijkse wandeling is al effectief! Voor een maximaal effect moet je stevig doorstappen (ca. 5 km/per uur).
Conclusie
Jouw botten wegen tussen 9 en 15 kg, afhankelijk van je lichaamsbouw. Na je 50ste levensjaar neemt de ‘botmassa’ langzaam af. Het is dus geen excuus om te zeggen dat je zware botten hebt! Om je botten sterk te houden en de afbraak van botten te remmen is gezonde voeding in combinatie met bewegen belangrijk. Naast dat je bijvoorbeeld wilt afvallen, heeft een gezonde leefstijl dus ook positief invloed op je botten!
Loop je nu vast in hoe je gezonder kunt leven? Wij kunnen je helpen (ook online bijvoorbeeld via beeldbellen)!
Wellicht ook interessant: heb ik een vitamine D supplement nodig of niet? En val je van minder eten af?
Bronnen
[1] De Wijn, J. F., & Hekkens, W. T. J. M. (2012). Fysiologie van de voeding. Bohn Stafleu van Loghum.
[2] Schaafsma, G. “Osteoporose en voeding.” Informatorium voor voeding en dietetiek: Supplement 89-april 2015 (2015): 31-49.