IJzer is onder andere verantwoordelijk voor hemoglobine. Hemoglobine is een onderdeel van de rode bloedcellen die het zuurstof door ons bloed vervoerd. Wanneer je te weinig ijzer in je lijf hebt, is het dus logisch dat je bijvoorbeeld vermoeid bent. Wanneer je geen ziekte hebt en verder gezond bent, hoef je geen extra aandacht te besteden aan ijzerrijke producten. Hoe zit het eigenlijk, hoe werkt de ijzeropname? Risicogroepen zijn; vruchtbare vrouwen, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, vegetariërs, veganisten en kinderen. Val je in deze groep? Dan is het belangrijk om deze blog te lezen. Alle do’s en dont’s zal ik je in je deze blog uitleggen
De ijzeropname
IJzeropname: heemijzer en non-heemijzer
We kennen twee verschillende soorten ijzer en beide hebben ook verschillende opneembaarheid. 90% van onze ijzeriname komt uit non-heemijzer. Voorbeelden zijn brood, peulvruchten, donkergroene groenten (spinazie), ei en vleesvervangers. Non-heemijzer komt voor in zowel dierlijke als plantaardige producten. Heemijzer komt echter alleen voor in dierlijke producten. Heemijzer vinden we in vlees en vis. In kip en varkensvlees zit minder ijzer dan in rundvlees.
‘’ Poppey kreeg dus geen spierballen door eiwitten in de spinazie zoals veel mensen denken. Poppey werd zo sterk door de grote hoeveelheid ijzer dat in spinazie zit ‘’
IJzeropname: de opneembaarheid
We hebben dus twee verschillende soorten ijzer. Beide hebben hun eigen bronnen en beide hebben hun eigen opneembaarheid. Wanneer je extra ijzer wilt binnen krijgen, is dit een belangrijk punt van aandacht. Ijzer wordt opgenomen in het eerst gedeelte van de dunne darm, het duodenum. In dit gedeelte wordt 25% van heemijzer uit voeding door het lichaam opgenomen. 1 – 10% van non-heemijzer wordt opgenomen. De opneembaarheid verschilt en bepaalde voedingsmiddelen kunnen deze opneembaarheid beïnvloeden.
De voedingsmiddelen die effect hebben:
Positieve invloed
- Vitamine C bevordert de opname van non-heemijzer
Wanneer de een bron van vitamine C (fruit) tegelijk eet met een ijzerrijk product, vergroot je de opname. Je kan dit doen door na de warme maaltijd een stuk fruit te eten.
Negatieve invloed
- Calcium vermindert de opname van zowel heemijzer als non-heemijzer
- Granen en peulvruchten (stof: Fytaat) vermindert de opname non-heemijzer
- Thee of koffie (stof: Polyfenolen) vermindert de opname van non-heemijzer
Het advies is om de bovenstaande producten niet te combineren met ijzerrijke producten.
Conclusie: de ijzeropname
Dit is een best lastig onderwerp hé? Ik zet het nog even kort voor je op een rijtje:
- Heemijzer (dierlijke producten) wordt beter opgenomen dan non-heemijzer (zowel dierlijke als plantaardige producten)
- In het algemeen is het aan te raden om meer plantaardige dan dierlijke producten te eten. De juiste combinatie van producten om de opname van non-heemijzer te optimaliseren is dus erg belangrijk
- Vermijd de combinatie van zuivel, thee, koffie, granen en peulvruchten en producten die veel non-heemijzer bevatten
- Neem altijd een portie fruit in combinatie met een ijzerrijke producten
Heb je vragen? Onze diëtisten helpen en staan graag voor je klaar!
Na bovenstaande conclusie nieuwsgierig geworden naar peulvruchten? Wij schreven ooit een artikel: wat zijn peulvruchten? Of ben je benieuwd naar hoeveel noten en welke soorten je nodig hebt op een dag?