We horen steeds vaker dat rode gist rijst wordt gebruikt door mensen met een verhoogd cholesterol gehalte. Zowel in combinatie met medicijnen en/of een gezondere leefstijl, maar ook als alternatief voor de gebruikelijke statines die worden voorgeschreven door de arts. Zijn deze echter effectief? Helpt rode gist rijst om het cholesterol te verlagen?
Feit of fabel: Helpt rode gist rijst cholesterol te verlagen?
Statines
Als mensen een te hoog cholesterol hebben dan krijgen ze vaak statines voorgeschreven. Dit medicijn heeft echter een slechte reputatie vanwege de bijwerkingen die mensen krijgen, zoals stijve spieren, kramp in voeten en benen en pijn in de gewrichten. Uit onderzoek blijkt dat 7-25% van de mensen die statines gebruikt, deze bijwerkingen in meer of mindere mate krijgt [1].
Daardoor is het best begrijpelijk dat je op zoek gaat naar andere middelen om je cholesterol te verlagen. Zeker als je net te horen hebt gekregen dat je cholesterol verhoogd is en je nog nooit medicijnen hiervoor hebt gekregen. Kan dat eigenlijk wel? Is het mogelijk om door een alternatief voedingssupplement het cholesterol te verlagen? En is de rode gist rijst even effectief als de statines?
Wat is rode gist rijst?
Rode gist rijst, ook wel rode rijst genoemd, is de benaming van rijst, die wordt gefermenteerd (bewerkt) met de gistsoort Monascus Purpureus [2]. Door de fermentatie ontstaat de rode kleur van de rijst gist en ontstaat de werkzame stof: Monacoline K. In 2011 heeft de European Food Safety Authority (EFSA) de volgende gezondheidsclaim goedgekeurd: ‘Monacoline K uit rode gist rijst draagt bij aan het behoud van een normaal LDL-cholesterol’ [3]. En sindsdien is dit middel verkrijgbaar in de drogist als supplement. De farmaceutisch bereide stof lovastatine is dan ook chemisch gelijk aan monacoline K [3]. Een natuurproduct als rode gistrijst zal echter altijd variabele gehaltes monacoline bevatten. Als we een etiket goed bekijken, dan zit er in deze potjes slecht 1% werkzame stof Monacoline K! De vraag is dus of het gebruik van deze supplementen het gewenste effect geeft en of het werkelijk je cholesterol verlaagd.
Werkt rode gist rijst écht cholesterol verlagend?
Uit onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van het gebruik van rode gist rijst om cholesterol te verlagen blijkt dat het inderdaad het cholesterol verlaagt en weinig bijwerkingen vertoont [1]. Of rode gist rijst ook daadwerkelijk sterfte en/of beroertes voorkomt, zoals statines doen, wordt door dit onderzoek niet aangetoond. Er is nog niets bekend over lange termijn effecten op hart- en vaatziekten en veiligheid van dit supplement. Daarom beveelt de Hartstichting het gebruik van rode rijst gist niet aan.
Door de wisselende doseringen werkzame stof Monacoline K is het belangrijk om altijd advies te vragen aan een apotheker welk soort rode gistrijst geschikt is voor het verlagen van het cholesterol [1].
Conclusie
De stof Monacoline K, is chemisch identiek aan het cholesterolverlagend medicijn Lovastatine. Het is dus goed mogelijk dat je van dit supplement dezelfde bijwerkingen kunt krijgen als van de medicatie. Beide hebben een wisselwerking met voeding: het drinken van grapefruitsap heeft een negatieve invloed op de werking van dit supplement. Daarnaast is er veel onduidelijk over de dosering, is 1% werkzame stof niet te laag? En wat als je deze supplementen gebruikt in combinatie met je statines, dan krijg je wellicht te veel binnen! Daarom is onze conclusie: laat je dus niet misleiden door mooie reclame, maar overleg altijd eerst met je huisarts en/of apotheker over het gebruik van rode gist rijst.
Wil je toch iets anders doen dan direct beginnen met medicijnen maak dan gerust een afspraak, want met voeding en beweging kun je wél je cholesterol verlagen!
Benieuwd naar nog meer feit en fabel artikelen? Wij onderzochten of banaan een suikerbom is. Lees ook meer over verzadigde en onverzadigde vetten in de voeding!
Bronnen
- [1] Brouwers, J. R. B. J., Roeters van Lennep, J. E., & Maas, A. H. E. M. (2016). ‘Rode gist rijst’ als cholesterolverlager? een waarschuwing is op zijn plaats. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 160(0), D99. https://www.ntvg.nl/artikelen/rode-gist-rijst-als-cholesterolverlager
- [2] Stroes ES, Thompson PD, Corsini A, et al; European Atherosclerosis Society Consensus Panel. Statin-associated muscle symptoms: impact on statin therapy – European Atherosclerosis Society Consensus Panel Statement on assessment, aethiology and management. Eur Heart J. 2015;36:1012-22. doi: 10.1093/eurheartj/ehv043Medline
- [3] EFSA Panel on Dietetic Products Nutrition and Allergies (NDA). Scientific opinion on the substantiation of health claims related to monacoline K from red yeast rice and maintenance of normal blood levels LDL cholesterol concentrations. EFSA Journal. 2011;9:2304. doi: 10.2903/j.efsa.2011.2304