Darmklachten komen ontzettend veel voor en zijn erg vervelend! En het is vaak lastig te achterhalen wat de oorzaak is. En wat kun je nu doen als je last hebt van verstopping? Je hoort misschien wel eens mensen die zeggen dat pruimen laxeren. Is dit nu een feit of een fabel? Werken pruimen laxerend? Wij gingen op onderzoek uit!
Feit of fabel: Werken pruimen laxerend?
Oorzaken verstopping
Om te beginnen kunnen er verschillende oorzaken zijn waarom je last hebt van verstopping, ook wel obstipatie genoemd. Eén van de grootste oorzaken is je leefstijl en voedingspatroon. Te weinig vezels, vocht en beweging hebben een negatieve invloed op de darmwerking [1]. Wist je dat Nederlanders te weinig vezels in hun voedingspatroon hebben? We krijgen gemiddeld slechts 20 gram vezels per dag binnen, terwijl de aanbeveling 30-40 gram is [2,3].
Daarnaast kunnen er bij langdurige verstopping ook andere (mede)oorzaken zijn, zoals medicijngebruik, psychische klachten (o.a. stress) of een bepaalde aandoening zoals een prikkelbaar darmsyndroom [4].
Meer vezels
Als je last hebt van verstopping, maar ook bij andere darmklachten is het dus goed om veel voedingsvezels te eten. De voedingsvezels maken de ontlasting soepeler en geven het meer volume, doordat ze als een spons vocht opnemen. Daarnaast stimuleren vezels de darmbeweging. Hierdoor wordt het ontlastingspatroon weer regelmatiger. Aanbevelingen in het eetpatroon voor een hogere vezelinname zijn [2]:
- Volkoren graanproducten
- 200 gram fruit en minimaal 250 gram groente per dag
- Minimaal één keer per week peulvruchten
- Elke dag een handje noten, pitten of zaden (25 gram)
Werken pruimen laxerend?
Er is geen wetenschappelijk bewijs voor mogelijke laxerende werking van pruimen, want onderzoek naar het effect van één specifiek voedingsmiddel op het lichaam is moeilijk. Namelijk, ieder mens is, eet en leeft anders, dus er kunnen heel veel factoren meespelen die invloed hebben op onderzoeksresultaten. Dus als iemand vaak pruimen eet en geen last van verstopping heeft, wil dit nog niet zeggen dat het door de pruimen komt.
Vezels in pruimen
Pruimen bevatten daarentegen wel voedingsvezels en kunnen dus een rol spelen in hoeveel vezels jij op een dag binnenkrijgt. In tabel 1 zie je bijvoorbeeld dat 2-3 gedroogde pruimen al ongeveer 10% van je vezelbehoefte bevatten! Daartegenover staat echter dat gedroogd fruit veel koolhydraten bevat en dit kan negatief effect op je bloedsuiker en uiteindelijk je gewicht hebben.
Tabel 1: Energie, koolhydraten en vezels in pruimen
| Voedingsmiddel | Portiegrootte in gram | Energie (kcal) | Koolhydraten (g) | Vezels (g) |
| Verse pruim | 80 (2 stuks) | 32 | 5,8 | 1,8 |
| Gedroogde pruim | 20 (2-3 stuks) | 44 | 9 | 3,2 |
Sorbitol in pruimen
Sorbitol is een natuurlijke suikeralcohol die voorkomt in allerlei soorten fruit, zoals appels, druiven, kersen en dus ook pruimen [4]. Het komt ook in veel bewerkte voedingsmiddelen voor als E420. Bij een normaal gebruik heeft het geen laxerend effect, maar pas vanaf zo’n 30 gram (in één eetmoment) kan het diarree of buikpijnklachten geven. Bij mensen met een prikkelbaar darmsyndroom kan sorbitol helaas ook bij kleinere hoeveelheden darmklachten verergeren [5].
Conclusie
Pruimen kunnen een goede bijdrage leveren aan de vezelinname in je voedingspatroon, maar zijn op zichzelf niet laxerend. Om jouw darmklachten te verhelpen is het dus belangrijk om te kijken naar jouw totale voedingspatroon en daarnaast beweging. Kortom, focus je niet op één specifiek voedingsmiddel, maar kijk naar het totaalplaatje!
Wij kunnen je helpen om een gezond (vezelrijk) eetpatroon te ontwikkelen wat bij jou past! Heb jij een prikkelbaar darmsyndroom en heb je alles al geprobeerd? Dan is het FODMaP-beperkte dieet misschien iets voor jou. Maak dan snel een afspraak en we gaan aan de slag!
Langdurige darmklachten kunnen een andere oorzaak hebben en in dat geval is het verstandig om contact op te nemen met een huisarts!
Bronnen
- [1] Hiele, M. (2005), ‘Constipatie. Meer vezels en een aangepaste leefstijl, de beste behandeling?’ In: Nutrinews, 3, pp. 19-23.
- [2] Kromhout, D., Spaaij, CJ, de Goede, J., & Weggemans, RM (2016). De Nederlandse voedingsrichtlijnen uit 2015. Europees tijdschrift voor klinische voeding , 70 (8), 869-878. https://doi.org/10.1038/ejcn.2016.5
- [3] Rossum, C.T.M. van, et al. (2016). Voedselconsumtiepeiling 2012-2016. RIVM [Internet Site].
- Beschikbaar via: https://www.wateetnederland.nl/resultaten/energie-en-macronutrienten/inname/vezel
- [4] Brans, M.H.J. (2011, 15 januari). Richtlijn 1: Chronische obstipatie. Dieetbehandelingsrichtlijnen [Internet Site]. Beschikbaar via: https://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/01HK_chronische_obstipatie_1.html
- [5] Barrett, J. S., & Gibson, P. R. (2012). Fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols (FODMAPs) and nonallergic food intolerance: FODMAPs or food chemicals? Therapeutic Advances in Gastroenterology, 5(4), 261-268. https://doi.org/10.1177/1756283X11436241