Als je aan ondervoeding denkt, verwacht je waarschijnlijk niet dat dit veel in Nederland voorkomt. Toch blijkt uit landelijke prevalentiecijfers dat in het ziekenhuis 15 tot 25%, in het verpleeghuis 10 tot 15% en in de thuiszorg 15 tot 30% van de patiënten ondervoed is [1]. Er wordt vaak gedacht dat ondervoeding betekent dat je dan een te laag gewicht hebt voor je lengte of dat het voornamelijk bij ouderen voorkomt. Ondervoeding kan echter iedereen overkomen. Hoe weet je nu wat signalen van ondervoeding zijn en hoe zit dat in Nederland? Lees ook verder om een zelftest (screening) te doen.
Ondervoeding, hoe zit dat? Doe de zelftest!
Factoren in Nederland
Ondervoeding komt veel voor bij kwetsbare ouderen, langdurige ziekte, mensen met ziektes zoals kanker of die een operatie zijn ondergaan. Er zijn veel factoren die meespelen in het ontstaan ondervoed zijn, zoals wanneer je minder eetlust hebt of eten dat ineens anders smaakt. Daarnaast kan pijn, maar ook eenzaamheid hier een grote rol in spelen.
Hoe herken je (het risico op) ondervoeding?
Het herkennen van het risico op ondervoeding kan worden gedaan door verpleging in het ziekenhuis/verzorgingshuis of thuiszorg in de thuissituatie uitgevoerd. Er wordt dan een screeningsinstrument ingevuld. Dit kun je zelf ook doen. Deze screeningsinstrumenten bevatten vaak de volgende onderdelen:
- Heb je een BMI lager dan 20 kg/m2 of lager dan 22,0 kg/m2 wanneer je ouder bent dan 70 jaar?
- Onbedoeld gewichtsverlies: Ben je meer dan 5% van jouw gewicht afgevallen in afgelopen 6 maanden of meer dan 10% in langere periode?
- Is je eetlust afgelopen in de afgelopen maand?
- Heb je gebruik gemaakt van medische voeding in de afgelopen maand (drink- of sondevoeding)?
Wanneer er minimaal 2 vragen met ‘ja’ zijn beantwoord, dan is er sprake van een risico. Dit is het moment waarbij een diëtist ingeschakeld moet worden. Deze kan jouw voedingstoestand beoordelen en een behandelplan opstellen om de voedingstoestand te verbeteren, indien er inderdaad sprake is van ondervoeding. Er wordt geen diagnose mee gesteld. De bovenstaande vragen zijn enkel bedoeld als screening.
Zelf een screening doen (zelftest)
Vraag jij je af of jij of een naaste mogelijk risico heeft op ondervoeding? Onderstaand zie je een screeningsinstrument wat je kan gebruiken om jouw risico of van een naaste te bepalen. Tel het aantal punten op. Merk je dat je 2 of meer punten hebt, twijfel dan niet en neem contact op met een diëtist (of huisarts)!
Bovenstaande afbeelding niet goed leesbaar? Klik dan hier om de test te doen.
Heb je meer vragen over dit onderwerp? Je mag ons altijd vrijblijvend vragen stellen op bijvoorbeeld Facebook en/of Instagram.
Wellicht vind je deze blog ook interessant: voeding en een gezond gebit.
Bronnen
- [1] Stuurgroep Ondervoeding. (z.d.). Prevalentie ondervoeding. Stuurgroep Ondervoeding [Internet Site]. Beschikbaar via: https://www.stuurgroepondervoeding.nl/toolkits/prevalentie-ondervoeding
- [2] Ottery, F.D., MD, PhD, FACN, et al. (2001, 2005, 2014). Scored Patient-Generated Subjective Global Assessment. PT-Global [Internet Site]. Beschikbaar via: https://pt-global.org/wp-content/uploads/2016/07/Dutch-Scored-PG-SGA_v3.7.pdf