In deze blog lees je meer over de ileostoma, ook wel een dunne darmstoma genoemd. Iemand krijgt deze stoma als ontlasting niet meer via de ‘normale’ manier het lichaam kan of mag verlaten. Welke voedingsadviezen zijn er voor iemand die een ileostoma heeft of krijgt?
Voedingsadviezen bij een ileostoma
Bij een ileostoma wordt een stukje dunne darm via de buikwand naar buiten gebracht en vastgemaakt aan de huid. Het kan zijn dat deze stoma tijdelijk wordt gebruikt om de dikke darm rust te geven na een operatie. Daarnaast kan het ook voorkomen dat iemand een ileostoma blijvend nodig, omdat de dikke darm verwijderd wordt.
Vocht en zout uit de voeding
In principe kan iemand met een ileostoma eten volgens de Richtlijnen Goede Voeding, met uitzondering van vocht- en zoutadviezen [1].
De dikke darm heeft namelijk geen functie meer heeft bij deze stoma. Hierdoor gaat er meer zout en vocht verloren dan normaal. Een ileostoma produceert gemiddeld een halve liter ontlasting per dag. Dit kan echter ook zelfs meer dan 1 liter worden (High Output Stoma genoemd) [2]. Hiermee verliest iemand veel vocht en natrium, waardoor het risico groter wordt op uitdroging en in het ergste geval nierfalen. Te veel drinken zorgt voor meer ontlasting.
Om deze redenen gelden de volgende vocht- en zoutadviezen:
Tabel 1: Zoute producten
| Energiearme, zoute producten | Energierijke, zoute producten |
| Bouillon, curry, groentesap, heldere soep, 20+ en 30+ (smeer)kaas, keukenzout, ketjap (zoet, zuur en zout), rauwe ham, rookvlees, smaakverfijner, kruidenmengsels basis voor soep (pakje/zakje), ketchup, tomatensap | Ontbijtspek, katenspek, salami, boerenmetworst, cervelaatworst, 48+ (smeer)kaas, chips en zoutjes, haring, gerookte vis, gerookte spekjes, rookworst, kant- en klaar maaltijden (zoals pizza, bami) |
Voorkomen uitdroging en natriumtekort
Het is belangrijk om uitdroging en een tekort aan natrium in de gaten te houden. Dit kan problemen geven bij bijvoorbeeld de bloeddruk, opname van voedingsstoffen en werking van spieren en cellen.
Let altijd op volgende klachten: dorst, sufheid, weinig zweten, minder elastische huid, flauwvallen, misselijkheid en braken, hoofdpijn, lusteloosheid, verwardheid en epileptische aanvallen [1, 2].
Vezels
Hiervoor gelden dezelfde adviezen als bij een colostoma.
Voorkomen verstopping stoma
Bepaalde voedingsmiddelen hebben grove vezels en kunnen de kans op verstopping van de stoma vergroten. Daarom is het belangrijk om groentes als rauwkost, draderige sperzie- en snijbonen, fruit met pitten en schil, taai en draderig vlees, noten, pitten en zaden goed te snijden en kauwen.
Voedingsmiddelen die gas-, geur- en kleurvorming kunnen veroorzaken
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen gas-, geur-, en kleurvorming veroorzaken in de ontlasting. Een overzicht hiervan kun je vinden in de blog over wat je kunt eten als je een colostoma hebt.
Gewicht en voedingstoestand bij een colostoma
Het gewicht moet in de gaten worden gehouden wanneer je/iemand een stoma hebt/heeft! Onbedoeld afvallen of aankomen kan ervoor zorgen dat de stoma niet meer goed op de huid aansluit. Dit kan huidirritatie veroorzaken [3].
Daarnaast kan voorafgaand de plaatsing van de stoma, sprake zijn van dat iemand (langdurig) te weinig voedingsstoffen binnen heeft gekregen. Een doel kan dus zijn dat de voedingstoestand (hoe goed iemand gevoed is) verbetert of niet verslechtert! Bij onbedoeld gewichtsverlies kan het handig zijn om zoute producten te gebruiken die veel energie bevatten (tabel 1).
Lees hier meer blogs over ondervoeding.
Diëtist bij vragen of problemen bij ileostoma
Heb jij of ken jij iemand met een ileostoma en heb je vragen? Een diëtist kan helpen bij vragen over voeding of bij problemen zoals ongewenst gewichtsverlies, verstopping of wanneer sprake is van veel gasvorming in de ontlasting!
Neem gerust contact met ons op voor vragen of maak een online een afspraak!
Bronnen
- [1] Brekelmans-Been, M. ter Horst , N. Linthorsten W. Vleerbos (2022, 14 juli). Dieetbehandelingsrichtlijn 32: Ileostoma. Dieetbehandelingsrichtlijnen [Internet Site]. Beschikbaar via: https://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/32HK_ileostoma_1.html
- [2] Smelt, J.J.G., H.G. Baas, H. Beekhuizen, e.a. (herziening 2018), ‘Stomazorg. Evidence-based Richtlijn stomazorg Nederland’. V&VN Stomaverpleegkundige.
- [3] Muris JWM, Mathus-Vliegen EMH, Voorn TB (red.). Gastro-enterologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2007